VII Ranking Firm Prawniczych 2006

W najnowszym Rankinku Firm Prawniczych przygotowanym przez Monitor Prawniczy i opublikowanym w numerze 23/2006 Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy zajęła 6 pozycję. O zajmowanej pozycji zdecydowały trzy podstawowe kryteria: liczba zatrudnionych w kancelarii prawników z uprawnieniami zawodowymi, liczba wszystkich prawników zatrudnionych i dodatkowo całkowita liczba pracowników (np. dział księgowości, marketingu, sekretariat i in.). Dołożymy wszelkich starań aby w przyszłym roku osiągnąć jeszcze wyższe miejsce w Rankingu, mając na uwadze stałe powiększanie zespołu Kancelarii i zaangażowanie naszych ekspertów w pracę z Klientem.

Mniej wątpliwości w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych

1 stycznia 2007 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 grudnia 2007 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz zmiana niektórych innych ustaw [Dz.U.2006.249.1828] Przedmiotowa ustawa wprowadziła zmianę, polegającą na wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od środków transportowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) równej 3,5 tony. Warto zaznaczyć, iż zmiana ta wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i jednocześnie zapewnia ujednolicenie zasad opodatkowania pojazdów ciężarowych z zasadami ich rejestracji oraz wydawania uprawnień do kierowania tymi pojazdami, wynikającymi z przepisów prawa o ruchu drogowym. Doprecyzowany został również art. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Stosownie do aktualnej treści art. 9, obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. obowiązkiem podatkowym w podatku od środków transportowych będą objęci posiadacze środków transportowych (podmioty polskie), którym pojazdy zostały powierzone przez zagraniczne osoby fizyczne lub prawne, jeżeli powierzone środki transportowe zostaną zarejestrowane na terytorium RP. W celu ułatwienia podatnikom prawidłowego uiszczania podatku od środków transportowych, doprecyzowano również przepisy art. 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, określające termin powstania obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych. Zmienione zostały również zasady jego płatności z rat proporcjonalnych na równe. W art. 2 ust. 3 pkt. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przesądzono, w celu usunięcia problemów interpretacyjnych, iż wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości podlegają grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych, w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle – z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych. Ponadto doprecyzowano również przepisy art. 4 ust. 5 i 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, określające zasady ustalania wartości rynkowej budowli (ich części), od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych. Z kolei w art. 6 ust. 2 ww. ustawy wskazano jednoznacznie termin powstania obowiązku podatkowego w przypadku nowowybudowanych budynków i budowli.

Szybsze postępowanie w sprawach gospodarczych

20 marca 2007 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw [Dz.U.2006.235.1699]. Do zmian wprowadzonych przedmiotową ustawą należy zaliczyć m.in. przekazanie do właściwości sądów okręgowych spraw o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych, niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, a także spraw o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji. Jednakże najważniejsze zmiany dotyczą postępowania w sprawach gospodarczych. Zakres tych spraw poszerzono o sprawy dotyczące roszczeń przeciwko członkom zarządów, rady nadzorczej, likwidatorom spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych z tytułu wyrządzenia szkody spółce lub braku zaspokojenia wierzyciela spółki. Warto wskazać, iż zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej przez którąkolwiek ze stron stosunku cywilnego po jego powstaniu nie wyłączy zastosowania przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych. Ograniczona została możliwość występowania w toku postępowania w sprawach gospodarczych z nowymi roszczeniami, zamiast lub obok dotychczasowych. Powód będzie mógł jedynie, w razie zmiany okoliczności, żądać, zamiast pierwotnego przedmiotu sporu, jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się będzie mógł rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy. Ograniczona została również możliwość dokonywania potrąceń przez strony, które możliwe będą jedynie w razie udowodnienia wierzytelności dokumentami. Wykluczono natomiast występowanie z powództwem wzajemnym. Warto również wskazać, iż jeśli przedmiotem procesu były roszczenia pieniężne albo świadczenia innych rzeczy zamiennych wyrok sądu pierwszej instancji z chwilą wydania będzie stanowił tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Powód, niezależnie od faktu, czy jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, oprócz obowiązku przytoczenia wszystkich twierdzeń i okoliczności w danej sprawie, będzie miał możliwość przytoczenia dalszych twierdzeń i dowodów (jeśli wykaże, iż powołanie ich w pozwie nie było możliwe lub potrzeba taka wynikła później) w terminie dwutygodniowym od dnia, w którym powołanie ich stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania. Analogiczny obowiązek będzie ciążył na pozwanym w przypadku przytaczania nowych okoliczności po wniesieniu odpowiedzi na pozew, zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty. Nowelizacja przesądziła również, iż brak dołączenia do pozwu odpisu reklamacji lub wezwania do dobrowolnego spełnienia żądania wraz z dowodem wysłania lub doręczenia go stronie przeciwnej, skutkuje zwrotem pozwu bez wzywania powoda do uzupełnienia braku formalnego. Powód jednakże, uzupełniając ten brak będzie mógł je wnieść w terminie tygodniowym od dnia zwrotu pisma, a w razie gdy pismo nie jest dotknięte brakami wywoła ono skutek od daty pierwotnego wniesienia. Istotną zmianą jest również skrócenie do 6 miesięcy okresu, po upływie którego zawieszone postępowanie, wskutek niemożności nadania dalszego biegu, ulega umorzeniu. Tak, w dużym skrócie, można byłoby przedstawić najnowszą nowelizację k.p.c., która ma na celu przede wszystkim przyśpieszenie postępowania w sprawach gospodarczych. Powyższa nowelizacja wejdzie w życie 20 marca 2007 r.

Posted in Bez kategorii

Zmiana przepisów podatkowych a żądanie rozwiązania umowy

Zmiana przepisów podatkowych może być uznana za nadzwyczajną zmianę stosunków, rodzącą prawo żądania rozwiązania umowy. Jednakże podmiot żądający rozwiązania umowy musi wykazać, iż wskutek takiej nadzwyczajnej zmiany stosunków groziła mu rażąca strata, tj. ponadprzeciętna, nieobjęta ryzykiem gospodarczym – takie wnioski można wysnuć z wyroku Sądu Najwyższego, z dnia 6 grudnia 2006 roku (IV CSK 290/06). Niniejszy wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego. W roku 2000 spółka z o.o. zakupiła nieruchomość gruntową niezabudowaną na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Z tytułu położenia gruntu na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, spółce miały przysługiwać przywileje podatkowe przez czas określony w umowie. W dacie zawarcia umowy sprzedaży okres obowiązywania przywilejów podatkowych miał się zakończyć w roku 2017. W roku 2003 Sejm RP uchwalił ustawę, która skracała okres przywilejów podatkowych, który miał się kończyć w roku 2011. W tej sytuacji Spółka wystąpiła do Sądu z żądaniem rozwiązania umowy i zwrotu zapłaconej części ceny działki. Spółka przegrała w I i II Instancji. Skarga kasacyjna Spółki również została oddalona. Podstawą roszczenia Spółki był art. 3571 k.c., stosownie do którego treści, jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Sąd Najwyższy rozstrzygając przedmiotowy spór, dokonał wykładni powyższego przepisu, która ma charakter bardziej ogólny. Sąd Najwyższy wskazał mianowicie, że zmiana przepisów podatkowych może być uznana na nadzwyczajną zmianę stosunków, rodzącą prawa żądania rozwiązania umowy w rozumieniu art. 3571 k.c. Jednakże podmiot żądający rozwiązania umowy musi wykazać, iż wskutek takiej nadzwyczajnej zmiany stosunków groziła mu rażąca strata, tj. ponadprzeciętna, nieobjęta ryzykiem gospodarczym. Analizując przedmiotową sprawę Sąd Najwyższy uznał, że Spółka będąca powodem nie wykazała właśnie tego, że wskutek nadzwyczajnej zmiany stosunków groziłaby jej rażąca strata. To ustalenie było przyczyną oddalenia powództwa.

Posted in Bez kategorii

Czy osoba prawna może popełnić przestępstwo?

Jednym z podstawowych założeń prawa karnego jest odpowiedzialność osób fizycznych za popełnienie przestępstwa. Aby można było mówić o popełnieniu przestępstwa, czyn spełniający jego znamiona winien być czynem człowieka – osoby fizycznej. Jednakże prawodawstwo polskie przewiduje również odpowiedzialność m.in. osób prawnych za przestępstwa. Odpowiedzialność wprowadzona została przez ustawę z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny popełnione pod groźbą kary. Ustawa definiuje podmiot zbiorowy jako osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną. Do kręgu podmiotów zbiorowych zaliczać się więc będą zarówno mające osobowość prawną spółki akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak też i spółki osobowe w tym m.in. spółki jawne czy komandytowe. Pojęcie podmiotów zbiorowych obejmuje również spółki z udziałem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, a także zagraniczne jednostki organizacyjne. Podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności za czyn zabroniony, którym jest zachowanie osoby fizycznej działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej, albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku. Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego rodzi również działanie osoby dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez ww. osoby działające w imieniu podmiotu zbiorowego. Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego dotyczy również osoby działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby fizycznej reprezentującej podmiot zbiorowy. Istotą odpowiedzialności na gruncie przedmiotowej ustawy jest uprzednie stwierdzenie popełnienia czynu zabronionego przez osobę fizyczną, która dopuściła się takiego działania. Stosownie bowiem do art. 4 ustawy podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności, jeżeli fakt popełnienia czynu zabronionego został potwierdzony m.in. prawomocnym wyrokiem skazującym tę osobę. Należy jednakże podkreślić, iż podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności, jeżeli do popełnienia czynu zabronionego doszło w następstwie co najmniej braku należytej staranności w wyborze osoby fizycznej, która popełniła przestępstwo, lub co najmniej braku należytego nadzoru nad tą osobą – ze strony organu lub przedstawiciela podmiotu zbiorowego. Sankcją wobec podmiotu zbiorowego za dopuszczenie się przez osobę fizyczną przedmiotowego czynu jest orzeczenie przez sąd kary pieniężnej w wysokości od 1.000 do 20.000.000 złotych, nie wyższej jednak niż 10 % przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony, będący podstawą odpowiedzialności tego podmiotu. Sąd wobec podmiotu zbiorowego orzeka również przepadek przedmiotów pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego, lub które służyły, lub były przeznaczone do popełnienia czynu zabronionego, korzyści majątkowej pochodzącej chociażby pośrednio z czynu zabronionego oraz równowartości przedmiotów lub korzyści majątkowej, pochodzących chociażby pośrednio z czynu zabronionego. Sad może również orzec fakultatywnie wobec podmiotu zbiorowego m. in. zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń, zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi, zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem, zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne, zakaz prowadzenia określonej działalności podstawowej lub ubocznej, podanie wyroku do publicznej wiadomości. Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych powstaje jedynie w razie popełnienia jednego ze wskazanych w przedmiotowej ustawie przestępstw. Są to m.in. przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierom wartościowym, przeciwko własności intelektualnej, czy przeciwko środowisku. Istotnym jest, iż odpowiedzialność albo brak odpowiedzialności podmiotu zbiorowego na zasadach określonych w przedmiotowej ustawie nie wyłącza odpowiedzialności cywilnej za wyrządzoną szkodę, odpowiedzialności administracyjnej ani indywidualnej odpowiedzialności prawnej sprawcy czynu zabronionego. Warto zaznaczyć, iż przez niespełna 2 lata (od czasu wejścia ustawy w życie do czasu jej nowelizacji z 28 lipca 2007 r.) ustawa ta nie została w praktyce ani razu zastosowana.

Bariery prawne w inwestycjach

Jednym z ważniejszych czynników wpływających na ograniczenia w inwestycjach jest brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Inwestorzy na warunki zabudowy i pozwolenia budowlane czekają nawet kilkanaście miesięcy. Można budować więcej pod warunkiem poprawy dostępności do gruntów. A więc wszystko w rękach gmin. To w znacznej mierze od gmin zależy jak szybko i dużo inwestycji budowlanych zostanie przeprowadzonych. Ponadto, w związku z procesem reprywatyzacji, coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których trudno ustalić prawowitego właściciela nieruchomości (dotyczy to głównie gruntów warszawskich). Mała aktywność gmin w uchwalaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego powstrzymuje rozwój rynku nieruchomości. Poza tym w urzędach trzeba zbyt długo oczekiwać na wydanie decyzji administracyjnych, związanych z procesem budowlanym. Na ogólne zamieszanie wpływa także skomplikowany i niejasny podział kompetencji pomiędzy poszczególnymi urzędami administracji samorządowej i państwowej. Barierą prawną w inwestycjach realizowanych przez Państwo lub lokalne samorządy jest także obowiązujące prawo zamówień publicznych. Tak naprawdę ogranicza ono wybór tego oferenta, który mógłby prace budowlane wykonać szybko i na wysokim poziomie. W konsekwencji często zostaje wybrana oferta gorsza, ale tańsza. Ponadto zamawiający ogłaszając przetarg ustalają często zbyt wysokie kryteria dopuszczenia do udziału w postępowaniu. Poza tym oferenci mają możliwość oprotestowania rozstrzygnięcia przetargu na podstawie błahych powodów. Liczne odwołania powodują, iż przedłuża się termin wykonania np. inwestycji infrastrukturalnych, a więc w konsekwencji blokowanie tych inwestycji. Brak w prawie zamówień publicznych uściślenia pojęcia „rażąco niska cena oferty” wpływa negatywnie na rozpoczęcie i wykonanie inwestycji. Nie zapominajmy również o odpływie kapitału ludzkiego np. do Irlandii czy Wielkiej Brytanii. W jego wyniku brakuje dobrych specjalistów do obsługi inwestycji. Czy tak ma wyglądać zachęcanie inwestorów do lokowania swoich kapitałów w Polsce? Zmiana tego stanu rzeczy wymaga wprowadzenia zasadniczych przekształceń legislacyjnych, które będą korzystne dla inwestorów. Prawo musi sprzyjać procesowi inwestycyjnemu. Tylko czy wystarczy władzom determinacji we wprowadzaniu tych koniecznych dla likwidacji barier w inwestycjach budowlanych zmian?

Zakaz konkurencji w spółkach kapitałowych

Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej uregulowany w art. 211 § 1 k.s.h. (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz w art. 380 § 1 k.s.h. (spółka akcyjna) ma ograniczony zakres podmiotowy. Zakaz konkurencji w spółkach kapitałowych dotyczy tylko i wyłącznie członków zarządu tych spółek.

Zakaz konkurencji określony w powyższych artykułach obejmuje:
a) zakaz zajmowania się interesami konkurencyjnymi,
b) zakaz uczestniczenia w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestnictwa w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu,
c) zakaz udziału w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tek spółki, albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu. Zakaz ustanowiony w przepisach Kodeksu spółek handlowych nie definiuje pojęcia interesu konkurencyjnego. Jednakże w doktrynie przyjmuje się, iż pod tym pojęciem należy rozumieć interes pozostający w pewnym związku z działalnością innego podmiotu, najczęściej przedsiębiorcy. W odniesieniu do członków zarządu spółek kapitałowych pojęcie to obejmuje zarówno podejmowanie określonych działań konkurencyjnych wobec spółki, w której dana osoba pełni funkcję członka zarządu, jak również przekazywanie spółkom konkurencyjnym istotnych informacji dotyczących spółki, jej kontrahentów, czy też metod ich pozyskiwania. Działanie takie nie musi przynieść członkowi zarządu korzyści materialnej, może on podejmować takie działanie nieodpłatnie (np. umowa darowizny), a nawet będąc nieświadomym, że są to działania konkurencyjne wobec spółki.
Przykład: Spółka X podejmuje w danym okresie akcję reklamową bądź marketingową i jednocześnie członek zarządu tej spółki podejmuje taką samą lub bardzo podobną akcję samodzielnie albo działając z innym przedsiębiorcą lub w jego imieniu. Wskazane wyżej artykuły Kodeksu spółek handlowych oprócz pojęcia „interes konkurencyjny” wprowadziły również pojęcie „spółka konkurencyjna”, które również nie zostało zdefiniowane w Kodeksie spółek handlowych. Pod tym pojęciem należy rozumieć jakąkolwiek spółkę cywilną lub handlową mającą interesy konkurencyjne w stosunku do spółki, w której dana osoba pełni funkcję członka zarządu. Za spółki konkurencyjne należy więc uznać takie podmioty, które konkurują ze spółką, w której dana osoba pełni funkcję członka zarządu, np. w zakresie produkcji czy handlu, a więc w zakresie będącym przedmiotem działalności danej spółki. Zakaz konkurencji nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującego, członek zarządu może zostać zwolniony z tego zakazu. W celu zwolnienia od zakazu członek zarządu musi uzyskać zgodę spółki na zajmowanie się interesami konkurencyjnymi oraz uczestnictwo w podmiotach gospodarczych. Za spółkę zezwolenia udziela organ, który został powołany do ustanowienia zarządu, chyba że umowa spółki (lub jej statut) upoważniła inny organ np. radę nadzorczą. Zezwolenie na prowadzenie działalności konkurencyjnej przez członka zarządu może być pełne lub ograniczone. Zezwolenie pełne pozwala na podejmowanie działalności konkurencyjnej przez członka zarządu bez ograniczenia czasowego i rodzajowego. Natomiast zezwolenie ograniczone może dotyczyć prowadzenia przez członka zarządu wyraźnie wskazanej działalności konkurencyjnej. Z praktyki powszechnie przyjętej wynika, iż uzyskanie zgody przez członka zarządu na prowadzenie działalności gospodarczej powinno nastąpić przed podjęciem pierwszej czynności konkurencyjnej. Kodeks spółek handlowych nie określa bezpośrednio skutków naruszenia zakazu konkurencji. Jednakże z przepisów wynika, iż naruszenie powyższego zakazu może narazić członka zarządu na odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki za wyrządzoną jej szkodę na podstawie odpowiednio art. 293 k.s.h. (spółka z o.o.) lub art. 483 k.s.h. (spółka akcyjna). Ponadto naruszenie zakazu konkurencji może wywołać skutki organizacyjne. Obejmują one możliwość zawieszenia członka zarządu w pełnieniu funkcji, do czasu odstąpienia od prowadzonej działalności konkurencyjnej, a nawet do odwołania z pełnionej funkcji.

Posted in Bez kategorii

Skutki podatkowe odstąpienia od umowy

Skutkiem odstąpienia od umowy wzajemnej jest konieczność zwrotu wzajemnych świadczeń stron, które zostały poczynione do momentu rozwiązania umowy. Powyższy stan rodzi konieczność skorygowania faktur, dokumentujących np. dokonanie płatności zaliczkowych.
Strony bardzo często zastrzegają obowiązek zapłaty kary umownej związanej z niewykonaniem zobowiązania, celem uproszczenia ewentualnych rozliczeń odszkodowawczych. Niestety kwalifikacja wydatku związanego z koniecznością zapłaty kary umownej może rodzić wątpliwości w zakresie podatku dochodowego. Zapłatę pewnych rodzajów kar umownych wyłączają z traktowania jako kosztu uzyskania przychodów expressis verbis ustawy podatkowe i są to kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłok w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłok w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Należy zauważyć, że powyższe wyłączenie nie dotyczy np. nieterminowego wykonania robót czy też usług, bowiem kary umowne zastrzeżone za powyższe zdarzenia, powinny stanowić koszt uzyskania przychodu. Potwierdza to Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 5 maja 1997 r. (PO 3/MD-722-114/97), podobnie Urząd Skarbowy w Iławie w piśmie z dnia 25 sierpnia 2005 r. Nr PD/415-15/05. Poza powyższymi wyłączeniami, wymienionymi w art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zapłata wszelkich pozostałych kar umownych wynikających z odstąpienia od umowy wzajemnej winna być traktowana jako koszt uzyskania przychodu. Niestety nie wszystkie organy podatkowe podchodzą w ten sposób do traktowania kar umownych z punktu widzenia podatków dochodowych. Niektóre urzędy wychodzą z założenia, że to na przedsiębiorcy spoczywa ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, dlatego nie można nieostrożnych decyzji kompensować podatkowo. Powyższą tezę przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 grudnia 1996 r. (S.A./Łd 2683/95) w którym stwierdził iż :” Uznanie za koszt uzyskania przychodów kary umownej z tytułu odstąpienia od umowy – tak w celu zapobieżenia stracie (lub też jej zmniejszenia), jak również dla stworzenia warunków do zawarcia innej, być może korzystniejszej umowy, byłoby sprzeczne z przepisami prawa podatkowego (…) W obrocie gospodarczym występują przypadki, w których strona zmuszona jest odstąpić od umowy, aby zapobiec stracie mogącej wyniknąć z jej wykonania. Jest to kwestia ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tego ryzyka nie można przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na skarb państwa.”
Powyższe restrykcyjne podejście do kar umownych łagodzi wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2003 r. (III S.A. 1652/01) w którym sąd przychylił się do stanowiska podatnika, że przedterminowe rozwiązanie umów najmu zmierzało do osiągnięcia wyższych przychodów spowodowanych m.in. przeprowadzeniem remontu. Reasumując powyższe, logicznym jest, że zerwanie umowy może prowadzić do zwiększenia zysków, a przynajmniej zmniejszenia strat finansowych przedsiębiorcy, wobec tego podejście organów podatkowych do nieuwzględniania jako kosztu podatkowego kar umownych nie powinno być restrykcyjne. Powyższa uwaga zyskuje na znaczeniu w obliczu nowelizacji ustaw podatkowych. Z dniem 1 stycznia 2007 r. zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jak i prawnych, definicję kosztu uzyskania przychodu, zgodnie z którą kosztem uzyskania przychodu jest nie tylko koszt poniesiony w celu uzyskania przychodu, ale również w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Posted in Bez kategorii

Zmiany w prawie farmaceutycznym

Wiele istotnych zmian w tym zakresie przewiduje projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw (w tym ustawy o cenach), z dnia 4 grudnia 2006r., zaakceptowany przez Kierownictwo Ministerstwa Zdrowia oraz obecnie rozpatrywany przez Komitet Europejski Rady Ministrów. Projekt wprowadza pojęcie ‘ceny zbytu’ produktu leczniczego, którą będzie cena sprzedaży, stosowana przez podmiot odpowiedzialny lub importera produktu leczniczego. Zgodnie z planowanym nowym brzmieniem art. 5 ust. 4 punkt 1 oraz 2 ustawy o cenach Minister Zdrowia będzie ustalał nie – jak dotąd – ceny urzędowe hurtowe i detaliczne, a urzędowe ceny zbytu produktów leczniczych. Co za tym idzie w rozporządzeniu dotyczącym cen leków refundowanych, w miejsce kolumn z cenami urzędowymi hurtowymi i detalicznymi zostanie wprowadzona jedna kolumna zawierająca urzędową cenę zbytu. Kolejną planowaną zmianą jest zmiana w systemie ustalania marż hurtowych i detalicznych produktów leczniczych. Urzędowa marża hurtowa będzie określona w ustawie na poziomie 8.68% ceny zbytu. Od tak powstałej wartości apteka będzie mogła naliczyć urzędową marżę detaliczną, która będzie zależna od ceny produktu leczniczego, a jej wysokość określi tabela. Powołane zmiany mają na celu wprowadzenie nowego systemu kształtowania cen leków refundowanych w obrocie. Dotychczas ceny urzędowe oraz marże handlowe urzędowe, zgodnie z art. 9 ustawy o cenach, miały charakter maksymalny. Mogły być zatem mniejsze niż wskazana wartość urzędowa, nigdy jednak większe. Zgodnie z analizowanym projektem jedynie cena zbytu leków refundowanych nadal będzie miała charakter maksymalny, natomiast marże urzędowe hurtowe i detaliczne stosowane w obrocie lekami refundowanymi będą miały charakter sztywny, a więc nie będą mogły być ani mniejsze ani większe niż wartość urzędowa. Równocześnie trwają także prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który przewiduje zakaz różnicowania przez przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem i obrotem lekami refundowanymi cen tych leków w umowach z hurtowniami farmaceutycznymi. W rezultacie wprowadzenia planowanych zmian cena zbytu danego leku refundowanego stosowana przez producenta leku refundowanego będzie musiała być taka sama dla wszystkich hurtowników. Planowane zmiany, jak wynika z uzasadnienia projektów, mają na celu wyeliminowanie znacznych różnic cen leków refundowanych w aptekach oraz ograniczenie możliwości swobodnego ustalania wysokości cen tych leków na linii producent – hurtownik – aptekarz, co w ocenie Ministra Zdrowia będzie z korzyścią dla pacjenta.