Konsekwencje zmian klimatycznych, zwiększająca się zależność od paliw kopalnianych oraz rosnące ceny energii powodują, iż wprowadzenie kompleksowej oraz ambitnej polityki energetycznej łączącej w sobie działania na szczeblu europejskim i na szczeblu państw członkowskich jest dla Unii Europejskiej coraz ważniejszą kwestią. Zatem nie ma wątpliwości, iż energia odnawialna stanowi podstawowy element przyszłości energetycznej, co wiąże się z koniecznością wzmocnienia i rozszerzenia istniejących ram regulacyjnych UE.
Nowe ramy prawne dotyczące wspierania i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Unii Europejskiej zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii, wspierania rozwoju technologicznego, a także dla tworzenia możliwości zatrudnienia i możliwości rozwoju regionalnego, zwłaszcza na obszarach wiejskich.
Cele nowej Dyrektywy
Celem Dyrektywy jest ustanowienie wspólnych ram dla promowania energii ze źródeł odnawialnych. Określa ona ogólny wiążący plan przewidujący 20%-owy udział źródeł energii odnawialnej w zużyciu energii oraz minimalny wiążący cel przewidujący 10%-owy udział biopaliw w transporcie, który ma zostać osiągnięty przez wszystkie państwa członkowskie, a także wiążące cele krajowe do 2020 r. zgodne z ogólnym celem wspólnotowym wynoszącym 20%. Ponadto ustanawia ona zasady związane z gwarancjami pochodzenia, procedurami administracyjnymi i przyłączeniami do sieci energetycznej w związku z energią z OZE oraz określa kryteria zrównoważonego rozwoju środowiska dla biopaliw.
Wyliczanie udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz krajowe plany działania
Aby wszystkie powyższe plany zostały osiągnięte, państwo członkowskie powinno działać zgodnie z orientacyjnym kursem nakreślającym kierunek do osiągnięcia wyznaczonych celów na okres kolejnych dwóch lat oraz stworzyć krajowy plan działania określający ostateczne udziały energii z odnawialnych źródeł w sektorze transportowym, energii elektrycznej, ogrzewania i chłodzenia w 2020 r. oraz środki konieczne do osiągnięcia tych celów.
Gwarancje pochodzenia energii i ich rejestracja
Aby umożliwić zmniejszenie kosztów osiągnięcia celów zawartych w niniejszym projekcie powinno się ułatwić korzystanie z energii wyprodukowanej ze źródeł odnawialnych w jednym państwie przez inne państwo UE oraz umożliwić tym państwom uwzględnienie energii elektrycznej ogrzewania i chłodzenia zużytych w innych państwach na poczet swoich celów krajowych. Dlatego należy przyjąć zharmonizowane przepisy dotyczące sporządzania i przekazywania gwarancji pochodzenia w tych sektorach.
Obowiązek wydawania gwarancji pochodzenia z odnawialnych źródeł energii elektrycznej oraz energii stosowanej w celu ogrzewania lub chłodzenia powinien być ograniczony do obiektów o mocy co najmniej 5 MWh. Dlatego też państwa członkowskie zapewniają wydanie gwarancji pochodzenia, w danym roku kalendarzowym najpóźniej 3 miesiące po zakończeniu tego roku, w odpowiedzi na wniosek producenta energii z odnawialnych źródeł, która wystawiana jest dla 1 MWh.
Gwarancje pochodzenia wydaje się, przekazuje i unieważnia drogą elektroniczną. Jednocześnie państwa powinny mieć możliwość stworzenia systemu wcześniejszej autoryzacji przekazywania gwarancji między sobą, o którym powiadamiają Komisję. Taki system powinien być ograniczony do tego, co jest konieczne i proporcjonalne do zapewnienia bezpiecznych i zrównoważonych dostaw energii oraz nie powinny stanowić środka arbitralnej dyskryminacji.
Uproszczenie procedur administracyjnych w związku z inwestycjami w energetykę odnawialną
Brak przejrzystych przepisów i koordynacji między poszczególnymi organami wydającymi zezwolenia utrudnia rozwój energetyki odnawialnej. Dlatego też, priorytetem dla państw UE powinno być dokonanie przeglądu procedur administracyjnych stosowanych przy wydawaniu zezwoleń na budowę i eksploatację obiektów produkujących energię elektryczną, ogrzewanie i chłodzeni lub paliwa z OZE. W szczególności należy wyraźnie określić obowiązki administracyjne organów krajowych, regionalnych i lokalnych w zakresie procedur autoryzacji, certyfikacji i licencjonowania, łącznie z dokładnymi terminami zatwierdzania wniosków dotyczących planowania i budowy. Krajowe systemy certyfikacji powinny opierać się na minimalnych ujednoliconych zasadach, uwzględniających europejskie normy technologiczne oraz istniejące systemy szkoleń i kwalifikacji zawodowych dla instalatorów urządzeń wykorzystujących OZE. Państwo powinno zacząć wymagać od lokalnych oraz regionalnych organów administracyjnych uwzględniania instalacji urządzeń i systemów grzewczych, chłodzących i elektrycznych wykorzystujących OZE podczas planowania, projektowania, budowy oraz remontów obszarów przemysłowych lub mieszkalnych. Działania te powinny być wspierane odpowiednimi regulacjami w przepisach budowlanych.
Dostęp do sieci energetycznej
Operatorzy systemów przesyłowych i systemów dystrybucji powinni stworzyć obiektywne, przejrzyste oraz niedyskryminujące zasady ponoszenia i podziałów kosztów dostosowań technicznych, czyli przyłączenia do sieci, potrzebnych do włączenia nowych producentów energii z OZE. Podział tych kosztów powinien być egzekwowany za pomocą mechanizmu opartego o obiektywne kryteria, uwzględniając korzyści ponoszone przez przyłączanych producentów oraz operatorów. Opłaty nakładane przez operatorów za przesył oraz dystrybucję energii elektrycznej z elektrowni wykorzystujących OZE powinny odpowiadać korzyściom finansowym płynącym z przyłączenia takich elektrowni do sieci.
Niniejszy projekt Dyrektywy wchodzi w skład pakietu legislacyjnego, który nałoży na wszystkie państwa członkowskie obowiązki dotyczące gazów cieplarnianych i energii odnawialnej. Poza niniejszą dyrektywą, wprowadzającą cele odnoszące się do energii odnawialnej na rok 2020, pakiet zaproponowany przez Komisję obejmuje rozporządzenie uaktualniające krajowe cele emisji gazów cieplarnianych oraz dyrektywę mającą na celu ulepszenie i rozszerzenie unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS).