Lojalność wobec firmy także w życiu prywatnym

Wraz z nawiązaniem stosunku pracy pracownik nie staje się „własnością” pracodawcy. Jednak ten rodzaj więzi prawnej przejawia się w obowiązku szczególnej lojalności wobec pracodawcy.

Wskazany obowiązek pracowniczy wywodzi się z art. 100 § 2 pkt. 4 Kodeksu pracy, zobowiązującego do dbania o dobro zakładu pracy. Interpretuje się to jako nakaz powstrzymywania się od wszelkich działań szkodzących pracodawcy. Podejmowanie przez pracodawców działań śledczych wobec pracowników, tropienie ich w życiu prywatnym jest niedopuszczalne. Jednak z drugiej strony można oczekiwać i wymagać od pracownika, aby ten zawsze, nawet w życiu prywatnym, zachowywał się wobec pracodawcy lojalnie. Co więcej, w pewnych szczególnych okolicznościach korzystanie przez pracownika ze swoich uprawnień w sposób zgodny prawem może być uznane za przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Nielojalne działania pracownika mogą skutkować utratą zaufania do niego. Od lat Sąd Najwyższy traktuje utratę zaufania jako uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. Jednak w istocie to nie sama utrata zaufania jest przyczyną rozwiązania stosunku pracy, ale okoliczności, w jakich pracodawca traci do pracownika zaufanie. Powinności określone w art. 100 § 2 pkt 4 kp są ustanowieniem szczególnej zasady lojalności pracownika względem pracodawcy, z której przede wszystkim wynika obowiązek powstrzymania się pracownika od działań zmierzających do wyrządzenia pracodawcy szkody czy nawet ocenianych jako działania na niekorzyść pracodawcy. [wyrok SN II PK 204/10]. Obiektywnie rzecz ujmując, pracownik może zachowywać się zgodnie z prawem i nie można mu nic zarzucić. Jednak z punktu widzenia interesów pracodawcy jego zachowanie może stanowić przejaw braku lojalności. Powołane orzeczenie zasługuje na szczególną uwagę, gdyż niezwykle trafnie definiuje szczególną cechę stosunku pracy, której naruszenie może skutkować zwolnieniem pracownika. W dużym uproszczeniu zaufanie jest to stan wyrażający się przekonaniem o możliwości polegania na kimś, czyli inaczej poczuciem pewności. Zaufanie stwarza szczególną więź między pracodawcą i pracownikiem, a jego znaczenie podlega indywidualizacji stosownie do konkretnych sytuacji w zakładach pracy. (…) Jeżeli pracownik jest w ocenie pracodawcy nielojalny, to konsekwencją takiej oceny jest utrata do niego zaufania.