Prawo pracy – komentarz

Pracownik świadczył pracę w spółce z o.o. zajmującej się produkcją odzieży roboczej na podstawie umowy na czas nieokreślony na stanowisku członka zarządu. W ramach podziału kompetencji pomiędzy członkami zarządu pracownik odpowiadał za zarządzanie sklepami firmowymi spółki. Pod koniec 2012 r. spółka zdecydowała się na wydzierżawienie od 2013 r. części handlowej (sklepów firmowych) innemu podmiotowi wraz z przejęciem pracowników zatrudnionych przy ich obsłudze. Pracownik przebywał wówczas na zaległym urlopie wypoczynkowym, a następnie na zwolnieniu lekarskim. Ponieważ spółka zaprzestała wypłaty pracownikowi wynagrodzenia, pracownik skierował do spółki pismo z żądaniem uregulowania należnych mu świadczeń pracowniczych. Spółka jednak odmówiła twierdząc, że zobowiązanym do wypłaty wynagrodzenia temu pracownikowi jest już dzierżawca sklepów firmowych w związku z przejęciem pracownika przez dzierżawcę w trybie art.231 kp. Czy rację ma dotychczasowy pracodawca przyjmując, że pracownik będący członkiem zarządu spółki został przejęty przez nowego pracodawcę?

Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę w trybie art.231 kp możliwe jest w wyniku różnego rodzaju zdarzeń prawnych lub faktycznych. Zdarzeniem takim może być również dzierżawa jednostek gospodarczych (np. sklepów firmowych), stanowiących część przedsiębiorstwa dotychczasowego pracodawcy. Dochodzi wówczas do powstania z mocy prawa skutku w postaci wstąpienia w stosunki pracy kolejnego podmiotu (tu: dzierżawcy), który staje się pracodawcą dla przejętych pracowników bez konieczności nawiązywania z nimi nowych umów o pracę.

W opisanej sytuacji istotne jest, że spółka wydzierżawiała jedynie część handlową, kontynuując działalność w oparciu o część produkcyjną. O ile nie budzi wątpliwości przejęcie przez nowego pracodawcę pracowników zatrudnionych przy obsłudze sklepów firmowych, o tyle nie można przyjąć, aby doszło do przejęcia także pracownika zatrudnionego na stanowisku członka zarządu. Okoliczność, że obowiązki tego pracownika w większości powiązane były z wydzierżawioną częścią zakładu pozostaje wtórna w stosunku do podstawowej funkcji pracownika jako członka zarządu spółki.

Zgodnie z art.201 ksh zarząd reprezentuje spółkę i prowadzi jej sprawy. Obowiązki członka zarządu odnoszą się do całości spraw spółki, a nie jej wybranego segmentu. Umowa o pracę na stanowisku członka zarządu odnosi się więc przede wszystkim do wykonywania obowiązków pracowniczych jako członka organu spółki. Szczególny charakter funkcji członka zarządu nie ulega zmianie ani ograniczeniu wskutek wewnętrznego podziału zadań w ramach zarządu, ani wskutek przejścia części przedsiębiorstwa na inny podmiot. Jak trafnie przyjął SN w wyroku z 14.06.2012 r. (I PK 10/12) w wypadku, gdy spółka z o.o. przekazuje część zakładu pracy w rozumieniu art.231 kp innemu pracodawcy, kontynuując działalność jako spółka z o.o. pod dotychczasową firmą (a więc zachowując byt prawny), członkowie jej zarządu pozostają nadal jej pracownikami i nie przechodzą do nowego pracodawcy (przejmującego). Uznanie bowiem trafności rozumowania, zgodnie z którym członek zarządu, którego faktyczne działania wiążą się w przeważającej części z określoną częścią przedsiębiorstwa spółki, przechodzi do nowego pracodawcy, prowadziłoby do wniosku, że w wypadku zbycia większości przedsiębiorstwa spółki, wszyscy członkowie zarządu przechodzą z mocy prawa do nowego pracodawcy, ponieważ siłą rzeczy ich działania w charakterze członków zarządu były w większości związane z przekazaną częścią. Przyjęcie takiej koncepcji prowadziłoby faktycznie do pozbawienia spółki jej zarządu.

W konsekwencji, w opisanej sytuacji spółka błędnie przyjęła, że pracownik został przejęty przez nowego pracodawcę. Spółka nie utraciła swojego bytu prawnego, a co za tym idzie pracownik zatrudniony na stanowisku członka zarządu nie podlegał trybowi art.231 kp i to spółka zobowiązana jest regulować wszystkie zobowiązania wynikające ze stosunku pracy.

Podstawa prawna

art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeksu pracy (tj. Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.)