Własna firma w Niemczech – możliwe formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

Podobnie jak w Polsce działalność gospodarcza w Niemczech może być prowadzona w różnej formie. Każdy podmiot gospodarczy zarejestrowany i funkcjonujący w Polsce może świadczyć usługi także w Niemczech. W sytuacji, gdy podmiot taki zamierza świadczyć usługi transgraniczne (prowadzenie działalności z Polski) nie jest ograniczony w zakresie formy prawnej prowadzonej działalności.

Zamierzając utworzyć firmę z siedzibą w Niemczech mamy do wyboru, tak jak w Polsce, formy prawne działalności zarówno nie posiadające osobowości prawnej, takie jak: osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą (niem.: Einzelkaufmann); spółka cywilna (niem.: GbR); spółka jawna (niem.: oHG); spółka komandytowa (niem.: Kommanditgesellschaft), a także formy korporacyjne, związane z istnieniem osoby prawnej, czyli: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (niem.: Gesellschaft mit beschränkter Haftung, GmbH) oraz spółka akcyjna (niem.: Aktiengesellschaft, AG). Do dyspozycji mamy również mieszane formy (KGaA lub GmbH & Co. KG), czyli spółki komandytowe o szczególnej formie komplementariusza.

Wybór optymalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej na gruncie prawa niemieckiego nie powinien przysporzyć polskim przedsiębiorcom większych problemów, ponieważ zarówno warunki utworzenia, funkcjonowania jak i konsekwencje wyboru danej formy prawnej są w swych założeniach zbliżone do tych obowiązujących w Polsce. Z tego też powodu można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że jeśli dana forma prawna prowadzenia działalności sprawdziła się w Polsce, to sprawdzi się również w Niemczech.

Sama decyzja dotycząca podjęcia działalności gospodarczej w Niemczech wiąże się nierozerwalnie z wyborem prawa, jakim będziemy się posługiwać. W Polsce i w Niemczech siedziba jak i obowiązujące prawo są ze sobą ściśle powiązane – w obu systemach prawnych obowiązuje tzw. teoria siedziby, co oznacza, że decydując się na założenie danej formy działalności w Niemczech, obowiązywać nas będzie również prawo niemieckie. Zatem to położenie siedziby podmiotu determinuje to jakie prawo ma zastosowanie wobec reguł jego funkcjonowania i organizacji wewnętrznej. Jeżeli przedsiębiorca preferuje rozwiązania korporacyjne znane mu z polskiego porządku prawnego, jak i chętniej powierzy zarządzanie podmiotem osobom znającym polski porządek prawny należy wybrać spółkę z siedzibą w Polsce, ponieważ wtedy będą miały wobec niej zastosowanie przepisy o spółce z o.o. czy spółce akcyjnej według polskich przepisów. Jeśli natomiast zamierzamy utworzyć podmiot z siedzibą w Niemczech, decydujemy się jednocześnie, aby wobec niego miało zastosowanie prawo niemieckie.

Decydując się na założenie działalności gospodarczej w Niemczech wielu przedsiębiorców decyduje się na najprostsze formy prawne swej działalności, które są związane z nieograniczoną odpowiedzialnością osobistą przedsiębiorcy. Należy wskazać w tym miejscu, że od osiągnięcia pewnego poziomu obrotów działalność gospodarcza powinna być prowadzona w sposób minimalizujący ryzyko przedsiębiorcy. W możliwie wczesnym stadium działalności należy stworzyć zatem osobę prawną ograniczającą osobistą odpowiedzialność właściciela – rejestrując spółkę z o.o. (GmbH) lub spółkę akcyjną (AG). Najsprawniej ze względu na możliwość bezpośredniego wpływania właściciela na działania spółki (ze względu na uprawnienia zgromadzenia wspólników) funkcjonuje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przedsiębiorca aktywny na rynku w Polsce nie powinien zatem mieć problemów z wdrożeniem swego przedsiębiorstwa w struktury prawne na rynku niemieckim. Swą uwagę powinien skupić jednakże również na aspektach podatkowych, jak i uwzględnić konkurencyjność swej działalności na rynku niemieckim.