Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jest istotnym elementem systemu ochrony praw człowieka, jednakże jest też przedmiotem wielu nieporozumień. Warto więc przedstawić bliżej tą instytucję. Europejski Trybunał Praw Człowieka jest międzynarodowym Sądem z siedzibą w Strasburgu. W skład sądu wchodzi równa ilości sędziów z krajów członkowskich Rady Europy będących stronami Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Sędziowie jednakże nie reprezentują żadnego z państw i zasiadają we własnym imieniu. Europejski Trybunał Praw Człowieka powołany został do rozpatrywania skarg dotyczących naruszenia przez państwa praw zagwarantowanych w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4 listopada 1950 r. Przedmiotowa konwencja jest umową międzynarodową, na podstawie której państwa do niej przystępujące zobowiązały się do przestrzegania wymienionych w niej praw i wolności, takich jak m. in. prawo do życia, zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej, prawo do rzetelnego procesu sądowego, prawo do skutecznego środka odwoławczego. Nadto prawa i wolności, do których ochrony zobowiązywały się państwa – sygnatariusze określone zostały również w protokołach dodatkowych do Konwencji. Europejski Trybunał Praw Człowieka może przyjmować skargi od każdej osoby, organizacji pozarządowej lub grupy jednostek, która uważa, że stała się ofiarą naruszenia przez państwo praw i wolności zawartych w Konwencji lub jej protokołach. Sygnatariusze konwencji zobowiązali się równocześnie do nie przeszkadzania w żaden sposób skutecznemu wykonywaniu tego uprawnienia przez pokrzywdzonego. Warto zaznaczyć, iż do kręgu podmiotów uprawnionych do wnoszenia skarg zaliczyć należy również osoby prawne, a więc m. in. spółki kapitałowe, stowarzyszenia. Jednakże oczywistym jest, iż w przypadku tego typu podmiotów nie będą one mogły powoływać się na naruszenia praw i wolności przysługujących jedynie osobom fizycznym. Istotnym jest również, iż podmiot uprawniony do wniesienia skargi może ją wnieść jedynie w przypadku, gdy został on bezpośrednio i osobiście dotknięty działaniem lub zaniechaniem, które zarzuca określonemu państwu. Tym samym niedopuszczalne jest wnoszenie skarg tylko i wyłącznie w interesie publicznym tj. tzw. actio popularis. Oznacza to, iż niedopuszczalne będzie wniesienie skargi dotyczącej np. działania państwa, które może tylko potencjalnie naruszyć interesy jakiś podmiotów lub naruszyło interesy podmiotów trzecich. Jednakże za pokrzywdzonego uważa się osobę, która ma poważne i uzasadnione obawy, iż w każdej chwili może stać się ofiarą naruszenia Konwencji. Warto także zaznaczyć, iż pojęcie osoby pokrzywdzonej obejmuje osobę faktycznie pokrzywdzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie konwencji. Przyjmuje się więc, iż udziałowiec spółki, w zasadzie, nie może być uznany za pokrzywdzonego z powodu działań niezgodnych z konwencją a wymierzonych w spółkę. Zasadniczym wymogiem przy wniesieniu skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jest konieczność uprzedniego wyczerpania środków odwoławczych przez skarżącego. Stosownie bowiem do art. 35 konwencji Trybunał może rozpatrywać sprawę dopiero po wyczerpaniu wszystkich środków odwoławczych, przewidzianych prawem wewnętrznym, zgodnie z powszechnie uznanymi zasadami prawa międzynarodowego, i jeśli sprawa została wniesiona w ciągu sześciu miesięcy od daty podjęcia ostatecznej decyzji. Powyższe oznacza, iż zgodnie z poglądem wyrażonym przez Europejski Trybunał Praw Człowieka skarżący winien podjąć próbę wykorzystania w normalny sposób środków prawnych, które wydają się w konkretnej sprawie właściwe i skuteczne. Z punktu widzenia polskiego systemu organów ochrony prawnej koniecznym jest, aby skarżący wniósł skargę do sądu II instancji, w zasadzie winien też podjąć próbę wniesienia skargi kasacyjnej. Należy również pamiętać, iż błędy proceduralne skutkujące odrzuceniem krajowego środka prawnego, nie są uważane za wyczerpanie krajowych środków odwoławczych. W razie stwierdzenia naruszenia przez państwo postanowień konwencji Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzyga w swoim orzeczeniu o takim naruszeniu określając też jego charakter. Jednakże to na określonym państwie ciążyć będzie obowiązek podjęcia działań mających na celu wyeliminowania skutków naruszenia konwencji. W razie gdy prawo wewnętrzne państwa-strony pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji stwierdzonego naruszenia, Trybunał orzeka, gdy zachodzi potrzeba, słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie. Jednocześnie Komitet Ministrów (organ Rady Europy) czuwa nad wykonaniem orzeczenia Europejskiego Trybunału. Warto również zaznaczyć, iż ze skargą do Trybunału wystąpić może także każde z państw-stron konwencji jeżeli uważa, iż inne państwo-strona naruszyło postanowienia Konwencji lub jej protokołów. Jednakże skargi wnoszone przez poszczególne państwa w praktyce zdarzają się bardzo rzadko. Zasadnicze znaczenie mają bowiem opisane powyżej skargi indywidualne.