Zastaw uregulowany w Kodeksie cywilnym jest umową realną, tj. do wywołania skutku prawnego wymagane jest wydanie rzeczy zastawnikowi (wierzycielowi). Jednakże rozwijające się dynamiczne życie gospodarcze pokazało, że oddanie zastawnikowi rzeczy jest ekonomicznie niekorzystne zarówno dla dłużnika, jak i dla samego wierzyciela. W interesie wierzyciela leży bowiem, aby dłużnik mając rzecz w swoim posiadaniu korzystał z niej w ramach swojej działalności i osiągając dochody zwiększał szanse zaspokojenia wierzyciela. W tym celu ustanowiono zastaw rejestrowy. Ta coraz powszechniejsza forma zabezpieczania wierzytelności jest szeroko dostępna, ponieważ de facto może w ten sposób zabezpieczyć swoją wierzytelność, oprócz banków czy Skarbu Państwa, każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Zakres rzeczy mogących być przedmiotem zastawu jest bardzo szeroki. Są to przede wszystkim rzeczy ruchome oznaczone indywidualnie, np. samochód, oraz co do gatunku, np. półprodukty, części. Mogą to być także zbiory rzeczy ruchomych i praw stanowiące całość gospodarczą, czyli przedsiębiorstwa bądź ich części. Wreszcie przedmiotem zastawu mogą być także prawa majątkowe, np. dzierżawa, udział we współwłasności czy udział w spółce prawa handlowego, wierzytelności. Warto zaznaczyć, iż przedmiotem zastawu mogą być również prawa na dobrach niematerialnych. W szczególności mogą to być majątkowe prawa do utworu, np. książki, zdjęcia czy piosenki, a także prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, znaku towarowego czy też patent. Tak szeroki zakres potencjalnego przedmiotu zastawu rejestrowego powoduje, że w obrocie należy zachować duży stopień ostrożności. Zastaw bowiem daje prawo do zaspokojenia z rzeczy niezależnie od tego kto stanie się jej właścicielem. Dlatego przy każdej transakcji dotyczącej rzeczy lub prawa, które mogłoby być przedmiotem zastawu należy dochować należytej staranności w sprawdzeniu czy jest ono nim obciążone. Wyjątkiem od powyższej zasady jest tylko sytuacja, gdy przedmiotem zastawu są rzeczy zbywane w zakresie przedsiębiorstwa zastawcy. Jeśli więc kupujemy rzeczy od przedsiębiorcy, który prowadzi nimi obrót to zastaw wygaśnie z mocy prawa. W innych przypadkach, zgodnie z ustawą o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów zastaw wygasa jeśli przedmiot nabyła osoba trzecia, która nie wiedziała o zastawie i przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się o nim dowiedzieć. Jednakże rejestr zastawów jest jawny i od momentu wpisu nikt nie może powoływać się na jego nieznajomość, chyba, że mimo należytej staranności nie mógł się dowiedzieć, np. z rejestru wydano błędną informację odnośnie nieistnienia zastawu. Przedsiębiorcy pamiętają zawsze o wizycie w księgach wieczystych w związku z obrotem nieruchomościami, jednakże zdają się zapominać, że w celu dochowania należytej staranności winni oni sprawdzić rejestr zastawów przed nabyciem rzeczy lub prawa mogącego być przedmiotem zastawu rejestrowego. Podstawa prawna – Ustawa z dnia 06 grudnia 1996 roku o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. z dnia 19 grudnia 1996 r. z późn. zm.)