Jednym z głównych punktów stycznych biznesu i sportu jest sponsoring, który stanowi prawdopodobnie najważniejsze źródło pozyskiwania finansów w branży sportowej. Należy jednak pamiętać, iż pomimo pozornej wspólnoty interesów sponsora i sponsorowanego, dojść może do szeregu konfliktów na tle sponsorowania przedsięwzięcia sportowego. Każdy taki konflikt interesów wytwarza możliwość powstania problemów natury prawnej i stanowi o stopniu ryzyka biznesowego danego przedsięwzięcia. Na szczęście większości konfliktów można uniknąć poprzez odpowiednie ukształtowanie umowy sponsorskiej.
I tak np. w umowie sponsoringu wydarzenia sportowego należy dokładnie ustalić i uregulować następujące kwestie:
– posiadacza praw do takiego wydarzenia (imprezy sportowej, widowiska sportowego),
– opis wydarzenia,
– rodzaj sponsoringu (w szczególności kwestia wyłączności etc.),
– dozwolone możliwości reklamy,
– wynagrodzenie,
– ubezpieczenie na wypadek odwołania wydarzenia,
– okres obowiązywania umowy i różne klauzule umowne (np. możliwość sponsorowania tego samego wydarzenia w następnym roku etc.). Trzeba bowiem pamiętać, że umowa sponsoringu nie została uregulowana w kodeksie cywilnym ani żadnym innym akcie rangi ustawowej i zaliczamy ją do tzw. umów nienazwanych. To z kolei wymusza jak najprecyzyjniejsze określenie przez strony umowy jej warunków, tak aby nie stworzyć pola do zaistnienia na jej gruncie nieporozumień i wątpliwości.
Najczęściej popełniane błędy przy konstruowaniu umowy sponsoringu to:
– niewystarczająco dokładne opisanie zachowań do jakich zobowiązują się strony,
– faktyczne wplecenie w treść umowy zachowań osób trzecich, szczególnie sportowców, bez wcześniejszego otrzymania ich zgody,
– doprowadzenie na skutek zawarcia umowy do naruszenia przez sponsorowanego obowiązków ciążących na nim względem osób trzecich. Precyzja zapisów umownych jest więc rzeczą absolutnie kluczową dla udanego sponsoringu sportowego. Najlepszym przykładem na jakim można to zaprezentować są regulacje dotyczące płatności lub innych świadczeń sponsora, do których zobowiązuje się on w zamian za otrzymanie tzw. praw sponsorskich. Sponsorowanemu zależeć będzie na zapewnieniu sobie jak największej pewności co do uzyskania konkretnego świadczenia poprzez próbę wynegocjowania zapłaty określonej kwoty na zasadzie ryczałtu, ewentualnie w dwóch lub więcej ratach (np. jedna przy podpisywaniu kontraktu, druga po pewnym czasie jego obowiązywania). Jeżeli sponsorowanym będzie posiadacz praw do widowiska sportowego należy oczekiwać, że liczyć on będzie na uzyskanie znacznej części środków już przed imprezą, gdyż będą mu one potrzebne ażeby doprowadzić do odpowiedniego przygotowania imprezy, która jest przedmiotem zainteresowania sponsora. To samo będzie twierdził zawodnik, przygotowujący się do osiągnięcia określonego celu sportowego. Sponsor z kolei będzie zainteresowany taką strukturą płatności w umowie sponsoringu sportowego, która ograniczy do minimum jego ryzyka w tym zakresie. Idealnym rozwiązaniem będzie więc dla niego płacenie odpowiednich kwot w ratach rozłożonych na odpowiedni czas obejmujący obowiązywanie umowy. W ten sposób będzie on mógł lepiej kontrolować swój budżet a także chronić się w pewnym zakresie na wypadek ewentualnego naruszenia przez sponsorowanego warunków umowy (będzie on mógł zwyczajnie wstrzymać się od spełnienia kolejnego świadczenia zamiast starać się o dochodzenie jego z powrotem, co jest w praktyce dużo uciążliwsze i nie do końca pewne). Kolejnym krokiem jaki sponsor może powziąć w celu lepszego zapewnienia swoich interesów i obniżenia ryzyka, może być nie tylko uzgodnienie ratalnej płatności sumy jaką zgodził się świadczyć na rzecz sponsorowanego, ale również uzależnienie płatności tych rat od spełnienia się określonych warunków. W wypadku sponsorowania zawodów sportowych może to być np. zagwarantowanie występu w takich zawodach określonej ilości tzw. gwiazd, przy sponsorowaniu np. wyścigów kolarskich – odpowiedniej ilości kolarzy mających wziąć w nim udział oraz określonej liczby kilometrów trasy do przejechania, przy regatach żeglarskich – odpowiedniej ilości łodzi oraz portów, które będą kolejnymi etapami imprezy etc. Z kolei przy sponsorowaniu zawodników, czy też drużyn, warunkami takimi może być uzyskiwanie odpowiednich wyników sportowych, uczestnictwo w określonych działaniach promocyjnych etc. Tam gdzie nie ma możliwości obniżania poziomu ryzyka poprzez warunkowanie kolejnych płatności od zaistnienia wyżej wymienionych przesłanek, sponsor może życzyć sobie aby płatność była zależna od tzw. wartości medialnej uzyskiwanej ze sponsoringu określonej imprezy. Jest to bardzo efektywny sposób ograniczania ryzyka przez sponsora imprezy, ponieważ przy zawieraniu praktycznie wszystkich umów sponsorskich będzie on zainteresowany przede wszystkim w wygenerowaniu przez takie wydarzenie jak najwyższej wartości medialnej. Oczywistym problemem, ale swoistym wyzwaniem w opracowaniu odpowiedniego uregulowania kontraktowego w tym zakresie jest fakt, że przemysł sponsorski nie wykształcił dotychczas ogólnie akceptowanego mechanizmu określania wartości medialnej konkretnego wydarzenia. Wobec takiej sytuacji, nadzwyczaj pożądane przez uczestników sponsoringu może być stworzenie odpowiedniej klauzuli w umowie sponsorskiej określającej procedurę oszacowania dla potrzeb kontraktu wartości medialnej sponsorowanego wydarzenia. Powyższe warto zilustrować następującym case study. Firma A rozważająca zaangażowanie się jako sponsor w międzynarodowe przedsięwzięcie sportowe, wobec braku wcześniejszych doświadczeń o podobnym charakterze, zainteresowana jest jak najdalej idącym zabezpieczeniem swojej planowanej inwestycji. Jako, że wydarzenie które ma być przedmiotem sponsoringu jest stosunkowo nowym w kalendarzu imprez sportowych firma uważa, że ryzyko jest dość duże. Organizator imprezy jest z kolei przekonany, że widowisko jest w stanie wygenerować znaczącą wartość medialną zarówno przed, w trakcie, jak i po jego zakończeniu i tym samym nakłady sponsora zwrócą mu się z dużą korzyścią. W celu podpisania umowy sponsorskiej, na której tak zależy tu przede wszystkim sponsorowanemu, strony ustalają w ramach umowy konkretny sposób przeprowadzenia oszacowania wartości medialnej wydarzenia i poziom przy osiągnięciu którego, sponsor będzie zobowiązany do zapłacenia określonych kwot. Strony zgadzają się ponadto w umowie na posłużenie się niezależną agencją medialną, której zadaniem będzie zbadanie czy uzgodniony poziom wartości medialnej został czy nie został osiągnięty i od tego też uzależniona jest płatność największej części płatności sponsora. Taki zapis umowny zapewniając określony poziom zabezpieczenia interesów sponsora, doprowadził do zawarcia przez strony umowy sponsorskiej, która po jej zrealizowaniu okazała się być dużym sukcesem dla obu podmiotów. Zatem decydując się na sponsorowanie przedsięwzięcia sportowego sponsor winien poświęcić szczególną uwagę umowie sponsoringu. Zawarcie w niej odpowiednich zapisów umożliwi nie tylko właściwe zabezpieczenie interesów stron, ale będzie też gwarantem uzyskania korzyści, które strony wiążą z taką umową.