Czy wpis do ewidencji jest potrzebny przy rejestracji VAT – ekspert wyjaśnia

Czy urząd skarbowy może odmówić rejestracji dla celów VAT podatnika, który nie został jeszcze wpisany do ewidencji działalności gospodarczej?

Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzależniają moment rozpoczęcia działalności gospodarczej od uzyskania wpisu w ewidencji działalności gospodarczej albo w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Zgodnie natomiast z przepisami o podatku od towarów i usług (VAT), podatnicy przed dniem wykonania pierwszej czynności objętej opodatkowaniem podatkiem VAT obowiązani są złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne. Należy podkreślić, iż powyższe ewidencje prowadzone są dla różnych celów. Przepisy o VAT formalnie nie przewidują możliwości odmowy rejestracji dla potrzeb VAT podatnika, który nie uzyskał wpisu do ewidencji działalności gospodarczej bądź wpisu do KRS.

Niemniej jednak, w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT (formularz VAT-R) należy podać numer identyfikacji podatkowej (NIP). Niezależnie zatem od zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R, podatnik powinien dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego w zakresie NIP. Do zgłoszenia o rejestrację NIP załącza się m.in. zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej bądź też, w przypadku spółki, odpis z Krajowego Rejestru Sądowego.

Dodatkowo, spółki kapitałowe mogą, co do zasady, podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Spółka kapitałowa w organizacji może zatem przed zarejestrowaniem w KRS złożyć wniosek o rejestrację na VAT. W praktyce jednak obecnie dokumenty do rejestracji w KRS, US, GUS i ZUS składane są przez spółki w jednym okienku sądowym. Wnioski do urzędu skarbowego o nadanie NIP i VAT przekazywane są przez Sąd dopiero po rejestracji spółki w KRS. Nie ma jednak formalnych przeszkód, aby spółka w organizacji (a zatem przed uzyskaniem wpisu w KRS) była czynnym podatnikiem VAT. Jednocześnie należy podkreślić, iż warto dążyć do tego, by spółka w organizacji jak najszybciej uzyskała REGON, NIP oraz zarejestrowała się dla celów VAT. Pozwoli to uniknąć problemów związanych z odliczeniem podatku naliczonego od zakupów robionych przed złożeniem formularza VAT-R.

Podstawa prawna:
Art. 14 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 Nr 173 poz. 1807)

Art. 96 i 97 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2005, Nr 54 poz. 535)