Casting na pracę

Organizowanie tzw. castingów na pracownika w formie zlecania wykonywania pracy, za którą następnie testowany kandydat nie otrzymuje wynagrodzenia to niedozwolona praktyka. Każda praca, także ta zlecana na próbę jest odpłatna, a jej wykonanie powinno być z kandydatem bezwzględnie rozliczone. Instrumentów dla formalnie prawidłowego uregulowania tej kwestii z kandydatem na pracownika jest wystarczająco dużo, aby pracodawca oferujący zatrudnienie nie dopuszczał się naruszenia prawa. Można wykorzystać konstrukcje umów cywilnoprawnych (o dzieło, zlecenia) lub umów przewidzianych w kodeksie pracy. Jeśli pracodawca decyduje się na formułę weryfikacji kandydatów polegającą na „kontrolnym” powierzeniu świadczenia pracy, powinien zawrzeć z taką osobą umowę na okres próbny lub umowę na czas wykonania określonej pracy. Wybór rodzaju umowy o pracę zależy od woli stron. Należy pamiętać, że każda umowa o pracę jest czynnością prawną odpłatną, a art. 84 kodeksu pracy zawiera zakaz zrzeczenia się przez pracownika prawa do wynagrodzenia lub przeniesienia tego prawa na inną osobę. Umowa na okres próbny z założenia służy weryfikacji przez pracodawcę przydatności pracownika do wykonywania określonego rodzaju pracy. Umowa ta może poprzedzać każdą innego rodzaju umowę o pracę, a jej zawarcie nie oznacza automatycznie przyrzeczenia zawarcia – po upływie okresu próby – docelowej umowy o pracę. Tak jak każda umowa o pracę, także umowa na okres próbny powinna odpowiadać warunkom art. 29 kodeksu pracy (określać m.in. czas, miejsce i wynagrodzenie za pracę). Jeżeli nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić mu na piśmie jej ustalenia. Naruszenie tej powinności stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika zagrożone sankcją grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł (art. 281 kodeksu pracy). Analogiczna sankcja grozi pracodawcy za niewypłacenie wynagrodzenia. Osoby świadczące pracę bez wynagrodzenia niestety zbyt rzadko decydują się na powiadomienie inspekcji pracy o niedozwolonych praktykach organizatorów castingów, dla których w żadnym wypadku nie stanowią usprawiedliwienia wysokie okołopłacowe koszty zatrudnienia pracowników. Abstrahując już od tego, że w żadnym razie nie można godzić się na niepotwierdzone obietnice potencjalnego zatrudnienia i świadczenie pracy bez umowy.