Rok 2016 przyniesie istotne zmiany w zakresie prawa konkurencji zarówno dla konsumentów jak i przedsiębiorców. Poniżej przedstawiamy wybrane, najistotniejsze w biznesowej praktyce zmiany.
Nowe postacie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
Do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów („Ustawy Antymonopolowej”) wprowadzona zostanie nowa praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów w sektorze świadczenia usług finansowych. Co istotne, ustawodawca nie zdefiniował co jest usługą finansową.
W świetle zmienionego prawa zabronione i karane będzie proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają ich potrzebom. W konsekwencji to przedsiębiorcy zobowiązani będą do ustalenia, jakich usług finansowych potrzebuje konsument, aby móc skutecznie i zgodnie z prawem zaoferować im usługę finansową.
Urzędnik jako tajemniczy klient (mystery shopper)
Jedną z kluczowych zmian będzie wprowadzenie instytucji tajemniczego klienta. Ma ona na celu zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów na rynku, nie tylko na rynku usług finansowych.
Dzięki tajemniczym klientom Prezes UOKiK uzyska nowe narzędzie umożliwiające sprawdzenie czy dany przedsiębiorca w praktyce wywiązuje się z nałożonych na niego prawem obowiązków i czy jego działania nie wprowadzają klientów w błąd. Kontrolerzy będą bowiem uprawnieni do podejmowania niejawnych dla przedsiębiorcy (ale rejestrowanych za pomocą wizji lub dźwięku) prób zmierzających do zakupu towaru lub zawarcia umowy.
W świetle wysokich potencjalnych sankcji finansowych dla firmy, niezwykle istotne dla bezpieczeństwa przedsiębiorcy jest dostosowanie istniejących wewnętrznych procedur lub wprowadzenie odpowiednich programów compiliance w zakresie obsługi klienta, tak aby każdy klient w dowolnym miejscu w Polsce traktowany był w identyczny, prawnie poprawny sposób.
Nowy model kontroli klauzul niedozwolonych
Nowelizacja całkowicie zmieni dotychczasowy (nadużywany przez organizacje quasi-konsumenckie) model kontroli klauzul abuzywnych. W nowym stanie prawnym to Prezes UOKiK będzie uprawniony do wydania decyzji o uznaniu danego wzorca umowy za niedozwolony i jednoczesnego zakazania jego wykorzystywania. W wydawanej decyzji Prezes UOKiK będzie mógł ponadto określić środki, za pomocą których dany przedsiębiorca ma usunąć wskazane naruszenie, w tym np. poinformować innych konsumentów, którzy zawarli umowę zawierającą niedozwolone klauzule o uznaniu danego postanowienia za niedozwolone.
Wydłużenie terminu przedawnienia dla praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
Nowelizacja znacznie wydłuży termin przedawnienia dla praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów z jednego roku obecnie aż do trzech lat licząc od końca roku w którym zaprzestano ich stosowania.
Podsumowanie
Prezes UOKiK od 17 kwietnia 2016 r. uzyska kolejne potężne narzędzia aby zapewnić ochronę praw i interesów konsumentów. Działanie niezgodne z prawem może pociągnąć dla firmy nie tylko wymierną dotkliwą sankcję finansową – aż do 10% jego obrotu – ale także utratę dobrego wizerunku wskutek działalności informacyjnej Prezesa UOKiK.
Więcej informacji, w szczególności w zakresie odpowiedniego przygotowania się w praktyce do nadchodzących zmian udzieli Państwu:
Marcin Paczewski
Radca prawny
T. +48 (22) 438 45 45
M. mpaczewski@chwp.pl