O sile wpływu zatorów płatniczych na kondycję przedsiębiorstwa decyduje to, na jakim poziomie biegłości w zarządzaniu finansami jest firma. Niestety, największe kłopoty spotykają małe przedsiębiorstwa, które są zazwyczaj na końcu łańcucha płatności. Kontrahenci zalegają z płatnościami za faktury, tworzą się zatory płatnicze, które w konsekwencji doprowadzają do bankructwa przedsiębiorstw. Dzieje się tak m.in. dlatego, że małe firmy nie mają w zwyczaju korzystać z usług firm windykacyjnych. I chodź z roku na rok zleceń windykacyjnych przybywa, to nie jest to jeszcze reguła. Na powstawanie zatorów płatniczych duży wpływ ma również prawo podatkowe. VAT
Przedsiębiorcy rozliczający VAT, jeśli wykazują w deklaracji nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, muszą czekać 60 dni od złożenia rozliczenia na zwrot tej różnicy. Jest to szczególnie dotkliwe, gdy przedsiębiorca w danym okresie intensywnie inwestuje i dokonuje większych zakupów – czas oczekiwania na zwrot nadwyżki VAT jest okresem, w którym środki przedsiębiorstwa są zamrożone i przez ten czas firma musi szukać innych źródeł finansowania, np. w postaci kredytów obrotowych. Problem ten mocno dotyka także podmioty, które są objęte wewnątrzwspólnotową dostawą towarów albo mają wysoki udział w sprzedaży towarów eksportowych. Do czynności tych stosuje się stawkę 0%, co oznacza, że firma nie wykazuje podatku należnego, lecz podatek naliczony (powstały przy zakupach), który jest do zwrotu. PIT
Podobny jak powyżej problem jest w przypadku podatku dochodowego. Przedsiębiorca, który rozlicza się z PIT do 30 kwietnia, jeśli wykaże nadpłatę, może czekać na jej zwrot nawet trzy miesiące. Termin jest więc dłuższy niż w przypadku VAT, ale też sytuacja związana ze zwrotem nadpłaty PIT może zdarzyć się tylko raz w roku. Projekt ustawy deregulacyjnej przewiduje jednak, skrócenie terminu na zwrot do 30 dni. W efekcie dla PIT i VAT terminy na zwrot byłyby takie same. Ministerstwo Gospodarki chce, aby nowe przepisy zaczęły obowiązywać od przyszłego roku. Mały podatnik
Ustawa o VAT przewiduje regulacje, które chronią małego podatnika przed obowiązkiem zapłaty podatku w przypadku, gdy nie otrzymał on płatności od kontrahenta. Chodzi tu o prawo do stosowania kasowego, zamiast powszechnie stosowanego memoriałowego rozliczenia VAT. Metoda kasowa polega na tym, że obowiązek podatkowy z tytułu wykonanych czynności powstaje u podatnika nie z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, lecz z dniem uregulowania całości lub części należności za sprzedane towary lub świadczone usługi, nie później jednak niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usług. Ulga na złe długi
Z terminem rozpoznania momentu powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy skorelowany jest termin prawa do odliczenia podatku naliczonego przez nabywcę towarów lub usług dostarczonych przez podatnika rozliczającego się metodą kasową. Ponadto w przepisach ustawy o VAT funkcjonuje instytucja tzw. ulgi za złe długi, która umożliwia sprzedawcy podjęcie działań zmierzających do zmniejszenia trudności z zachowaniem płynności finansowej w sytuacji, gdy kupujący nie wywiązuje się z obowiązku zapłaty za otrzymane towary lub świadczone usługi. Ulga na złe długi w VAT staje się coraz popularniejsza wśród przedsiębiorców. Pozwala ona odzyskać VAT od urzędu skarbowego po wystawieniu faktury, która nie została uregulowana przez kontrahenta