Patent jako przedmiot aportu do spółki z ograniczona odpowiedzialnością

Każdy patent może przynosić dochody, jeśli zostanie wdrożony do produkcji. Działanie takie wymaga jednak środków finansowych i czasu. Dlatego przedsiębiorcy – wynalazcy decydują się często na sprzedaż swojego wynalazku lub udzielenie licencji. Warto jednak pamiętać, że istnieje także możliwość wniesienia patentu do spółki, np. z o.o. i dzięki temu uczestniczenie w zyskach z jej działalności.

Warunkiem powstania spółki z o.o. jest wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie kapitału zakładowego. Kodeks spółek handlowych dopuszcza pokrycie udziału wkładem niepieniężnym, czyli aportem. Jednak przedsiębiorca – wynalazca powinien wiedzieć, że jego patent powinien spełniać kryteria zdolności aportowej. Oczywistym jest, że patent spełnia przesłankę zbywalności i podlega wycenie. Większych problemów nie nastręcza także określenie faktycznej jego dostępności i przydatności dla spółki, a także możliwości wejścia patentu jako przedmiotu wkładu do masy upadłościowej lub likwidacyjnej oraz zdolność poddania przedmiotu wkładu egzekucji. Jednak obok powyższych kryteriów zdolności aportowej wymienia się także inne, których sprecyzowanie względem konkretnego patentu stwarza dla przedsiębiorcy – wynalazcy większe problemy. Zaliczamy do nich możliwość oznaczenia przedmiotu wkładu oraz umieszczenia go w bilansie spółki, czyli tzw. zdolność bilansową. Analizując kryterium oznaczenia, należy pamiętać, że umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot wkładu, a zatem aportem może być tylko takie prawo, które da się wyodrębnić i opisać. Jeżeli przedsiębiorca chce oznaczyć swój przedmiot powinien wskazać w umowie tytuł wynalazku oraz, co istotne, numer patentu, czyli cyfrowo oznaczone prawa wyłączne, określone w decyzji Urzędu Patentowego RP i figurujące w bazach urzędowych. W praktyce, w przypadku aportu w postaci patentu, do umowy spółki załączony powinien zostać wyciąg potwierdzający dane zawarte w rejestrze patentowym, prowadzony przez Urząd Patentowy R.P. W przypadku kryterium tzw. zdolności bilansowej powstaje wątpliwość czy określone w Ustawie o rachunkowości „prawo do patentów” oznacza patent czy prawo do jego uzyskania? Określenie to nie jest jasne i budzi wątpliwości. Jednak ujęte w bilansie wartości niematerialne i prawne oznaczają tylko nabyte tytuły, zatem zwrot „prawo do patentów” oznacza konkretny patent, który powinien nadawać się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok i być przeznaczony do używania na potrzeby jednostki.