Nowe regulacje MAR/MAD II
16.04.2014 r. uchwalone zostały: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE (Market Abuse Regulation, cyt. dalej jako „Rozporządzenie MAR”) oraz Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/57/UE w sprawie sankcji karnych za nadużycia na rynku (Market Abuse Directive, cyt. dalej jako „Dyrektywa MAD II”). Teksty obu aktów normatywnych zostały opublikowane 12.06.2014 r. w Dzienniku Urzędowym UE. Dyrektywa MAD II weszła w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Z kolei większość przepisów Rozporządzenia MAR obowiązywać będzie od 3.07.2016 r., za wyjątkiem regulacji wymienionych w art. 39 cytowanego dokumentu, które stosuje się od 2.07.2014 r. Rozporządzenie MAR, w odróżnieniu od Dyrektywy MAD II, jest bezpośrednio skuteczne; w związku z tym nie istnieje potrzeba jego transpozycji do krajowego porządku prawnego.
Nowa architektura regulacji przeciwdziałających nadużyciom na rynku kapitałowym będzie miała charakter wielowarstwowy i składać się będzie z unormowań przewidzianych Rozporządzeniem MAR i aktami wykonawczymi do niego, Dyrektywą MAD II i przepisami krajowymi, które będą ją implementować, standardami technicznymi oraz wytycznymi ESMA. Ponadto organy nadzoru w poszczególnych krajach członkowskich będą miały możliwość wydania tzw. przyjętych praktyk rynkowych w powyższym zakresie.
Wejście w życie Rozporządzenia MAR spowoduje szereg daleko idących zmian w obrębie obowiązków informacyjnych. Przede wszystkim regulacje unijne obejmą nie tylko nadużycia dotyczące instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, ale i wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu (np. NewConnect) oraz obracanych na maklerskich platformach kojarzenia ofert. Wprowadzenie nowych regulacji wiązać się będzie również z doprecyzowaniem definicji informacji poufnych, czy modyfikacją kryteriów nakładania sankcji administracyjnych na spółki publiczne za wybrane nadużycia. Na uwagę zasługuje także wprowadzenie jednoznacznego zakazu stosowania strategii prowadzących do nadużyć realizowanych za pomocą transakcji wysokich częstotliwości. Dodatkowo, nowe regulacje sankcjonować będą czyny polegające na manipulacji stawkami odniesienia, takimi jak LIBOR czy WIBOR. Nowość stanowić będzie także zakaz nadużyć dotyczący zarówno rynków towarowych, jak i powiązanych z nimi rynkach instrumentów pochodnych. Co więcej, w myśl regulacji unijnych możliwe będzie nakładanie grzywien w wysokości co najmniej trzykrotności zysku osiągniętego w drodze nadużyć na rynku lub co najmniej 15% obrotów w przypadku przedsiębiorstw (państwa członkowskie będą mogły dodatkowo podjąć decyzję o podwyższeniu tych minimalnych stawek).
Z punktu widzenia rodzimych regulacji kluczowe znaczenie ma wprowadzenie jednolitej kategorii informacji poufnych. W konsekwencji powyższego, na polskim rynku kapitałowym zniknie dwutorowość wynikająca z przekazywania informacji objętych raportami bieżącymi oraz z ujawniania w odrębnym trybie informacji poufnych. Należy podkreślić, iż począwszy od 3.07.2016 r. raportowanie obowiązków informacyjnych będzie uzależnione od autonomicznej decyzji emitenta, czy dana informacja stanowi dla niego informację poufną w myśl cech ogólnych określonych w Rozporządzeniu MAR. Tym samym zabraknie ścisłych wytycznych stanowiących podstawę do raportowania, które obecnie ujęte są w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 19.02.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim. Z praktycznego punktu widzenia większy zakres swobody w kategoryzacji danego zdarzenia jako stanowiącego informację poufną przełoży się również na intensyfikację ryzyka obciążającego zarząd odnośnego emitenta. Dodatkowo, nowy reżim raportowania może mieć znaczenie systemowe. Prawdopodobnym jest bowiem, iż część emitentów ograniczy się – w zakresie komunikacji z inwestorami – wyłącznie do informacji publikowanych w raportach okresowych. Inne spółki natomiast mogą popaść w drugą skrajność przejawiającą się w przekazywaniu zbyt wielu raportów, publikowanych ze zbyt daleko idącej ostrożności.
W celu uniknięcia komplikacji związanych z wejściem w życie nowych regulacji, spółki publiczne powinny wykorzystać czas pozostały do 3.07.2016 r. na wypracowanie wewnętrznych wytycznych dotyczących standardów raportowania w zakresie obowiązków informacyjnych. Niewątpliwie pomocą przy opracowaniu tego typu standardów powinien być modelowy katalog zdarzeń określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 19.02.2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim. Ponadto, standardy raportowania skonkretyzowane dla danej spółki powinny uwzględniać dotychczasową praktykę raportowania oraz specyfikę działalności gospodarczej emitenta (odniesioną do skali makro oraz branży, w obszarze której działa emitent). Wytyczne dotyczące wykonania obowiązków informacyjnych powinny być – już po ich wdrożeniu – na bieżąco weryfikowane i odpowiednio adoptowane do otoczenia rynkowego i uzasadnionych, zracjonalizowanych oczekiwań inwestorów.
Wśród istotnych zmian należy dodatkowo wymienić modyfikację sposobu notyfikacji organu nadzoru o opóźnieniu publikacji informacji. Stosownie do regulacji unijnych nadzorca będzie powiadamiany dopiero po upublicznieniu informacji cenotwórczej a nie wcześniej (ex ante).
Kontakt:
dr Iwona Gębusia, radca prawny
T +48 22 438 45 45
E igebusia@chwp.pl